SSD یا Solid State Drive یا دیسک سخت، نوعی ابزار دخیره‌سازی اطلاعات است که برخلاف هاردهای قبل خود از اجزا متحرک تشکیل نشده است. SSD از تراشه‌های نیمه‌رسانا برای ذخیره و دسترسی به حافظه کمک می‌گیرد.

به طور مشخص یک SSD از تعداد زیادی آرایه نیمه‌رسانا استفاده می‌کند.
این آرایه‌ها قابلیت شارژ و تخلیه را دارند.
سیستم کامپیوتری همین باردار بودن و یا نبودن را به عنوان صفر و یک می‌شناسد.
سپس با تغییر این کدهای دودویی اطلاعات را می‌خواند یا می‌نویسد.
نکته‌ی جالب توجه در مورد حافظه SSD آن است که سلول‌های این حافظه پس از خاموشی سیستم، حالت باری خود را حفظ می‌کنند.
همین امر دلیل ذخیره اطلاعات و پاک نشدن آن‌ها است.

برای یک سیستم کامپیوتری خوانش اطلاعات از از هاردهای SSD بسیار آسان‌تر از HDD است.

از انواع SSD، می‌توان به SATA و NVMe اشاره کرد.
این درایوها همانند آنچه بالا گفته شد از آرایه‌های نیمه‌رسانا استفاده می‌کنند.
اما هر کدام از پتانسیل متفاوتی نسبت به دیگری برخوردار است.

تفاوت SATA 3 و NVMe چیست؟

تکنولوژی مورد استفاده برای خواندن و نوشتن اطلاعات در یک SSD به قدری سریع است که تنها عامل محدودکننده به نحوه‌ی ارتباط و انتقال اطلاعات میان درایو و PC باز می‌گردد. اتصالات SATA 3 به وسیله‌ی اتصال مستقیم یک کابل دیتا و کابل پاور به برد اصلی و SSD شکل می‌گیرد. از سوی دیگر، یک اتصال NVMe، به SSD اجازه‌ی خوانش مستقیم اطلاعات از اسلات PCIe روی برد اصلی را می‌دهد. این درایو به طور مستقیم از برد اصلی تغذیه می‌شود. درایو NVMe نسبت به SATA 3 اطلاعات را با سرعت بیشتری از برد اصلی می‌خواند. این سرعت بیشتر به علت دسترسی NVMe به خطوط PCIe است. به همین دلیل NVMe می‌تواند اطلاعات بیشتری را به طور همزمان در صف قرار دهد.

خطوط PCIe در واقع خطوط داده بر روی برد اصلی هستند. تعداد آن‌ها محدود است و پورت‌ها و اسلات‌های مختلف، خطوط مشخصی دارند. در بردهای اصلی جدید این اسلات‌ها در سایزهای مختلف با توجه به تعداد خطوط PCIe های در دسترس وجود دارند. (x1 ،x2 ،x4 ،x16 و …)

نتیجه نهایی آن است که با تعداد بیشتر خطوط PCIE و خواندن و نوشتن سریع‌تر به کمک آن، درایوهای NVMe بسیار پرسرعت‌تر از SATA هستند. باید خاطرنشان کرد که این ارتقا عملکرد، تنها برای خواندن و نوشتن‌های متوالی مشهود است. در واقع این تفاوت در انتقال فایل‌های با حجم بالا مشخص‌تر است. با این اوصاف اختلاف سرعت ممکن است در انجام کارهای روزانه و یا بازی‌های کامپیوتری چندان مشخص نباشد. بنابراین برای ارتقا زمان راه‌اندازی سیستم و یا بازی‌های رایانه‌ای، NVMe تفاوت چندانی عرضه نمی‌کند. اما برای ویرایش فیلم و تصویر، درایو NVMe عملکرد بسیار بهتری خواهد داشت.

مقایسه سرعت HDD ،SATA 3 SSD و NVMe SSD

در ادامه سرعت سه درایو HDD ،SATA 3و NVMe در انتقال فایل‌های حجیم آمده است.

HDD با 7200 دور در دقیقه: میانگین سرعت 80-160 مگابایت بر ثانیه
SATA 3 SSD : میانگین سرعت 550 مگابایت بر ثانیه
NVMe SSD : میانگین سرعت 2500 مگابایت بر ثانیه