با رشد سریع به کارگیری فضای ابری، دانستن مفاهیم کلیدی رایانش ابری یا کلود امری ضروری است. واژگان بررسی شده در لیست زیر به طور ویژه به راهکارهای زیرساختی ابر، شامل خدمات عمومی، خصوصی، هیبریدی و چندگانه ابری سرور، استوریج و شبکه سازی می‌پردازد.

ابر عمومی – Public Cloud

ابر عمومی چیست؟

در مفاهیم رایانش ابری یا کلود، ابر عمومی را به عنوان یک سرویس رایانش Multi-tenant روی اینترنت عمومی تفسیر می‌کنند. ابر عمومی برای آن دسته از کاربرانی طراحی شده است که نیازمند دسترسی به زیرساخت رایانشی به صورت فوری و مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری بالا هستند. هم‌چنین ترجیح می‌دهند هزینه‌ها بر اساس میزان استفاده از CPU، استوریج و پهنای باند در زمان مشخص مثل دقیقه، ساعت و یا ماه محاسبه شود که به آن پرداخت به میزان مصرف یا pay-per-use می‌گویند.

مزایای ابر عمومی شامل گذر از CapEx به OpEx در زیرساخت‌های رایانش و ذخیره‌سازی است. ابر عمومی به مشتریان خود اجازه‌ی تنظیم زیرساخت را بر اساس بار IT، اپلیکیشن و نیازمندی‌های داده می‌دهد. ابر عمومی اگر با متدهای امنیتی مناسب مثل سامانه تشخیص نفوذ و یا سیستم‌های جلوگیری از حمله IDPS اجرایی شود، امنیتی برابر با ابر خصوصی ارائه می‌کند.

ابر خصوصی – Private Cloud

ابر خصوصی چیست؟

ابر خصوصی به عنوان سرویس رایانشی Single-tenant روی اینترنت عمومی یا داخلی در مفاهیم رایانش ابری شناخته می‌شود. با ابر خصوصی، زیرساخت اصلی تنها برای کاربران مشخصی در دسترس است.

ابر خصوصی بسیاری از مزایای ابر عمومی را مانند خدمات خود محور، انعطاف‌پذیری، مقیاس‌پذیری و قابلیت‌های کنترل و تغییر را دارد. ابر خصوصی لایه‌های بیشتری از امنیت را در راستای حفظ اطلاعات و نرم افزارهای حساس از دسترسی‌های غیر مجاز ارائه می‌کند.

ابر هیبریدی – Hybrid Cloud

ابر هیبریدی چیست؟

ابر هیبریدی، فناوری اطلاعات هیبریدی و زیرساخت هیبریدی از اصطلاحاتی هستند که در مفاهیم رایانش ابری ممکن است به اشتباه به جای یکدیگر به کار گرفته شوند. ابر هیبریدی محیطی رایانشی است که از ترکیبی از زیرساخت‌های ابر عمومی و خصوصی تشکیل شده است. برخی داده‌ها و اپلیکیشن‌ها در ابر خصوصی و برخی دیگر در ابر عمومی کارایی بالاتری دارند. ابر خصوصی و عمومی می‌توانند در کنار یکدیگر قدرت رایانش، پردازش و ذخیره بار کاری خوبی ارائه کنند.

ابر هیبریدی عموما مزایای هر دو گروه قبلی را ارائه می‌کند. کاربران این فضا از انعطاف‌پذیری، مقیاس‌پذیری و مقرون به صرفه بودن ابر عمومی و امنیت بالای ابر خصوصی بهره‌مند می‌شوند.

ابر مدیریت شده – Managed Cloud

ابر مدیریت شده چیست؟

ابر مدیریت شده، که در مفاهیم رایانش ابری، با خدمات مدیریت ابری هم شناخته می‌شود، به مشتریان این امکان را می‌دهد تا پیاده‌سازی خدمات ابری مثل IaaS ،PaaS و SaaS را بدون نیاز به به‌کارگیری منابع و متخصصان داخلی برای نصب و مدیریت آن انجام دهند. خدمات مدیریت ابری از سوی ارائه‌دهنده خدمات مدیریت شده (MSP) و یا ارائه‌دهنده خدمات ابری (CSP) به صورت شخص ثالث و با عرضه راهکارهای زیرساختی انجام می‌شود. این راهکارها شامل مدیریت و کنترل رایانش، ذخیره‌سازی، شبکه‌ و سیستم عامل می‌شود.

مزیت ابر مدیریت شده دسترسی به تیمی از متخصصان در معماری ابر عمومی، خصوصی و هیبریدی است. بسیاری از MSPها خدمات مدیریت ابر را برای زیرساخت ابر چندگانه ارائه می‌کنند.

ابر چندگانه – Multi-Cloud

ابر چندگانه چیست؟

در مفاهیم فضای ابری از ابر چندگانه به عنوان راهکاری برای پیاده‌سازی رایانش ابری استفاده می‌شود که از یک یا بیشتر ارائه‌کنندگان خدمات ابری تشکیل شده است. این کار می‌تواند شامل استفاده از یک ارائه‌کننده ابر عمومی، یک ارائه‌کننده ابر خصوصی و یا یک ارائه‌کننده ابری با هر دو نوع خدمات باشد.

معماری ابر چندگانه زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که مشتری بخواهد از یک سرویس‌دهنده ابری برای خدمات به‌خصوصی مثل سرور ابری عمومی و از دیگری برای استوریج ابری بهره بگیرد. علت پیاده‌سازی راهکار ابر چندگانه افزایش امنیت و عملکرد و کاهش هزینه‌ها است.

IT هیبریدی – Hybrid IT

IT هیبریدی چیست؟

IT هیبریدی که در مفاهیم رایانش ابری با عنوان زیرساخت هیبریدی هم شناخته می‌شود، با ابر هیبریدی متفاوت است. ابر هیبریدی از ترکیب زیرساخت‌های ابری عمومی و خصوصی مثل سرورهای ابری عمومی و خصوصی تشکیل می‌شود. در صورتی که IT هیبریدی به معماری‌ای از فضای فناوری اطلاعات می‌گویند که از هر دو زیرساخت‌ فیزیکی و مجازی استفاده می‌کند.

مهم‌ترین استفاده‌ی IT هیبریدی، به کارگیری سرورهای فیزیکی واقع در دیتا سنتر و استفاده از سرور عمومی یا خصوصی در فضای ابری است. مشتریان زیادی از IT هیبریدی زمانی استفاده می‌کنند که مشکلاتی در مجازی‌سازی استقرار و توسعه مثل حجم کار باقی مانده از نسخه‌های قبلی، مشکلات لایسنسن نرم‌افزارها، نیازبه تنظیم و مدیریت و امنیت داده پیش می‌آید.

معماری با دسترسی بالا – High Availability Architecture

معماری با دسترسی بالا یا High Availability Architecture چیست؟

در مفاهیم رایانش ابری، این عبارت به معنی طراحی و پیاده‌سازی اجزا مختلف که با یکدیگر کار می‌کنند، برای کسب اطمینان از کارکرد پیوسته در یک بازه زمانی مشخص است. High Availability Architecture همچنین شامل زمان پاسخ و دسترسی برای درخواست‌های کاربر می‌شود.

کلید این معماری، برنامه‌ریزی برای خطاها است. سیستم‌ها باید بر پایه یک برنامه منظم تحت شرایط مختلف آزموده شوند. این امر به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید که حجم کاری IT شما آنلاین باقی می‌ماند و حتی در شرایطی که اجزا از کار بیفتند یا فشار زیادی روی سیستم باشد، می‌تواند پاسخگو باشد. High Availability Architecture شامل افزونگی در سخت افزار، نرم افزار، اپلیکیشن و داده و رفع تک نقطه خرابی یا SPOF می‌شود.

زیرساخت به عنوان سرویس – Infrastructure as a Service (IaaS)

IaaS چیست؟

IaaS نوعی زیرساخت رایانشی است که با اینترنت تهیه و مدیریت می‌شود. با IaaS می‌توان متناسب با نیاز و تقاضا مقیاس‌بندی را تغییر داد. در این حالت استفاده‌کنندگان از خدمات تنها هزینه آنچه مصرف می‌کنند می‌پردازند. از مزایای استفاده از IaaS این است که هزینه‌ها و پیچیدگی‌های ناشی از خرید و مدیریت سرورهای فیزیکی کم می‌شود.

IaaS توسط صدها عرضه‌کننده خدمات ابری ارائه می‌شود اما مهم‌ترین آن‌ها خدمات وب آمازون (Amazon Web Services (AWS)) ،Microsoft Azure و گوگل کلود (Google Cloud) هستند. این شرکت‌ها وظیفه‌ی مدیریت زیرساخت را برعهده می‌گیرند درحالی‌که شما مسئول تهیه، نصب، راه‌اندازی و مدیریت نرم افزاهای خودتان مثل سیستم عامل، میان افزار و اپلیکیشن‌ها هستید.

پلتفرم به عنوان سرویس – Platform as a Service (PaaS)

PaaS چیست؟

PaaS شکلی از خدمات رایانش ابری است که پیاده‌سازی و محیط اجرای آن هر دو در فضای ابر قرار دارند. همین امر به کاربران اجازه گردش منابع، بدون تهیه و پیکربندی زیرساخت‌های رایانش یا ذخیره‌سازی را می‌دهد. با PaaS می‌توان اپلیکیشن‌های ساده تا سازمانی را اجرا کرد.

PaaS و IaaS تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند. کاربران و مشتریان IaaS مسئول تهیه، نصب، ساختاربندی و مدیریت نرم افزار، سیستم عامل، میان افزار و اپلیکیشن‌ها هستند. این امر برای PaaS صادق نیست. PaaS تمام زیرساخت‌ را نظیر سرور، استوریج و شبکه شامل می‌شود. علاوه بر آن میان افزار، ابزار پیکربندی، هوش کسب و کار، سیستم‌های مدیریت دیتابیس و بسیاری از خدمات دیگر در این پلتفرم موجود است. با PaaS شما مدیریت اپلیکیشنی را که توسعه می‌دهید، برعهده می‌گیرید و مدیریت سایر بخش‌ها برعهده ارائه‌دهنده ابر است.

نرم افزار به عنوان سرویس – Software as a Service (SaaS)

SaaS چیست؟

SaaS به مشتریان و کاربران اجازه اتصال و استفاده از نرم افزارها را روی بستر اینترنت می‌دهد. ارائه‌دهندگان SaaS کاربران را به نرم افزارهایی که لایسنس آن را خریداری کرده‌اند مجهز می‌کنند. این حالت با شرایطی که یک نرم افزار به صورت محلی روی دسکتاپ یا لپتاپ نصب شده باشد، متفاوت است. با SaaS کاربران با اتصال به اینترنت، معمولا با یک جست‌وجوگر وب، به نرم افزار متصل می‌شوند.

نمونه‌های اپلیکیشن‌های SaaS شامل ایمیل، تقویم‌ها، پلتفرم‌های طراحی، آفیس، ابزار ارتباطی و … می‌شود. Microsoft Office 365 ،Google G Suite ،جی‌میل ،Adobe Creative Cloud ،Salesforce ،Hubspot از مثال‌های مهم خدمات SaaS است.

واحد پردازنده مرکزی – Central Processing Unit (CPU)

واحد پردازنده مرکزی یا CPU چیست؟

سی پی یو یا پردازنده اصلی یک تراشه الکترونیکی در دستگاه‌های کامپیوتری است که دستورات برنامه‌هایی که در حال اجرا یا انجام وظیفه هستند را اداره می‌کند. این وظایف شامل محاسبات پایه، منطق و کنترل عملیات‌های ورودی/خروجی مشخص شده توسط دستورات برنامه‌ها می‌گردد.

در مفاهیم رایانش ابری، واحد پردازنده مرکزی معمولا vCPU یا سی پی یو مجازی است. در این حالت یک vCPU نماینده بخشی از CPU است که به یک ماشین مجازی واگذار شده است. vCPU را با نام پردازشگر مجازی هم می‌شناسند.

هسته – Cores

هسته چیست؟

در رایانش ابری، هایپروایزرها کنترل CPU را به وسیله‌ی یک سرور ابری بر عهده دارند. CPUها به بخش‌هایی تقسیم می‌گردند که با نام هسته شناخته می‌شوند. از لحاظ تکنیکی، هر هسته از 4 پردازشگر مجازی یا vCPU پشتیبانی می‌کند. البته vCPU از تخصیص سهمی یک به یک پیروی نمی‌کند. بهترین تعریف از یک پردازشگر مجازی، میزان زمان پردازشی است که روی CPU مصرف می‌شود. برخی به اشتباه تصور می‌کنند که یک vCPU برابر با یک هسته است در حالیکه ارتباط یک به یک میان vCPU و هسته وجود ندارد.

واحد پردازنده گرافیکی – Graphics Processing Unit (GPU)

واحد پردازنده گرافیکی یا GPU چیست؟

واحد پردازنده گرافیکی یا GPU که با عناوین کارت ویدئو یا کارت گرافیک هم شناخته می‌شود، یک تراشه کامپیوتری مخصوص برای انجام عملیات‌های سریع و آزادسازی فضای CPU برای انجام سایر وظایف است. برخلاف CPU که از تعداد محدودی هسته تشکیل شده است که بر پردازش سریال‌های متوالی تمرکز دارد، GPU دارای هزاران هسته‌ی کوچک برای انجام عملیات‌های multi-tasking یا چندوظیفه‌ای مناسب است.

دو نوع کارت گرافیک یا GPU وجود دارد. GPU یکپارچه که روی CPU تعبیه شده و مموری را با پردازشگر CPU به اشتراک می‌گذارد. GPU غیرهمبسته یا مجزا، کارت و مموری ویدئو (VRAM) مخصوص به خود دارد؛ این بدان معنی است که CPU نیازی به استفاده از RAM برای گرافیک ندارد.

عملیات‌های ورودی و خروجی بر ثانیه (IOPS)

IOPS چیست؟

IOPS معیاری برای سنجش عملکرد ابزار ذخیره‌سازی مثل هارد دیسک درایوها (HDD)، SSD و SAN است و به تعداد اعمال ورودی و خروجی و یا خواندن و نوشتن داده در ابزار ذخیره‌سازی اشاره دارد. دانستن این مطلب ضروری است که ضمانتی وجود ندارد که اعداد مربوط به IOPS که توسط تولیدکنندگان این دستگاه‌ها منتشر می‌شود، با عملکرد دستگاه در حالت واقعی یکسان باشد.

ذخیره سازی بلاک یا Block Storage

Block storage چیست؟

این عبارت که با عنوان block-level storage هم شناخته می‌شود، نوعی رویکرد ذخیره‌سازی است که برای SAN یا محیط‌های ذخیره‌سازی ابری به کار گرفته می‌شود. Block storage در راستای رایانش و زمانی که سرعت، بهره‌وری و امنیت در انتقال اطلاعات مهم باشد، به کار گرفته می‌شود.

Block storage با شکستن اطلاعات به بلاک‌ها و سپس ذخیره‌ی آن‌ها به صورت تکه‌ها جدا کار می‌کند؛ به صورتی که هر بلاک به عنوان یک شناسه عمل می‌کند. بلاک‌ها جایی قرار می‌گیرند که بیشترین بازدهی را داشته باشند. این به معنی آن است که این بلاک‌ها می‌توانند روی سیستم‌های مختلف خیره شوند و به گونه‌ای تقسیم و تنظیم شوند که با سیستم عامل‌های مختلف کار کنند.

Snapshot

Snapshot چیست؟

 Snapshot اجازه کپی‌برداری‌های نسبتا فوری از مجموعه داده‌ها برای استفاده در فضاهای لایو یا زنده را می‌دهد. این کپی می‌تواند برای بازیابی اطلاعات به کار آید و روی سرور، استوریج ابری و یا محیط‌های آزمون و توسعه نگهداری شود.

بزرگ ترین مزیت Snapshot سرعت آن است. Snapshot سرعت در بازیابی و قابلیت بازگردانی سریع داده در یک محیط است. بهتر است در نظر گرفت که این کار هزینه‌بر است و می‌تواند ظرفیت ابر را در یک یا چند ناحیه دسترسی اشغال کند.

همتاسازی یا Replication

Replication چیست؟

Replication فرآیندی در رایانش ابری است که شامل به اشتراک‌گذاری اطلاعات روی یک زیرساخت افزونه‌ای مثل سرور یا استوریج ابر می‌شود. این کار برای ارتقا اطمینان، دسترسی‌پذیری و تحمل خطای اپلیکیشن‌ها، داده، دیتابیس‌ و سیستم‌ها انجام می‌شود.